Trên cơ sở quán triệt Chỉ thị 21-CT/TW, ngày 26/3/2008 của Bộ chính trị (khóa X) và Chương trình hành động số 16-NQ/TU ngày 05/5/2008 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tiếp tục tăng cường lãnh đạo đối với công tác phòng chống và kiểm soát ma túy trong tình hình mới, Ban Thường vụ Huyện ủy và UBND huyện đã cụ thể bằng nhiều văn bản chỉ đạo cụ thể. Cả hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở đã triển khai nhiều giải pháp quyết liệt nhằm loại trừ tệ nạn này ra khỏi xã hội.
Giải pháp được chú trọng hàng đầu là đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục về pháp luật phòng, chống ma tuý thông qua các hình thức như tổ chức tọa đàm, hái hoa, hội thi; treo hàng trăm panô, áp phích, khẩu hiệu ở các khu vực đông dân cư, trường học; tổ chức cổ động, diễu hành trong các đợt cao điểm “tháng hành động phòng, chống ma túy” (tháng 6) và “ngày toàn dân phòng chống ma túy” (26/6) hàng năm; phát động quần chúng nhân dân tích cực hưởng ứng và tham gia các cuộc thi tìm hiểu Luật phòng chống ma túy. Ngoài việc thông tin tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng, sân khấu hóa chuyên đề phòng chống ma túy và tổ chức biểu diễn ở địa bàn dân cư. Mặt trận Tổ quốc thực hiện tốt vai trò cầu nối, tạo sự thống nhất trong nhân dân, vận động toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư. Các đoàn thể chính trị - xã hội tuyên truyền, giáo dục đoàn viên, hội viên về hiểm họa ma túy và các chủ trương, chính sách trong công tác phòng chống ma túy. Đoàn thanh niên phát động mạnh mẽ phong trào “ học sinh nói không với ma túy”, tuyên truyền phòng chống ma túy đến thanh niên qua chiến dịch “ mùa hè xanh”. Hội liên hiệp phụ nữ tổ chức 24 Tổ phụ nữ (816 hội viên) ở 2 thị trấn Ma Lâm, Phú Long và các xã Hàm Chính, Hồng Liêm, Hồng Sơn, Thuận Minh, Hàm Trí, Đa Mi về vận động chồng, con và người thân trong gia đình không vi phạm tệ nạn xã hội và không để chồng, con nghiện ma tuý; thành lập 2 tổ tuyên truyền luật phòng chống ma túy ( 20 hội viên) ở thị trấn Phú Long và xã Hàm Chính. Các cơ quan, đơn vị huyện và xã, thị trấn phát động phong trào cán bộ, công chức, viên chức tham gia phòng, chống ma túy; nhiều nơi tổ chức cho cán bộ, đảng viên ký cam kết không mua bán, tàng trữ, sử dụng ma túy dưới bất kỳ hình thức nào. Đến nay, có 17/17 xã, thị trấn tổ chức xây dựng mô hình khu dân cư lành mạnh không có ma tuý, không trồng các loại cây có chất ma tuý. Qua đó đã tạo sự chuyển biến khá tốt về nhận thức trách nhiệm của toàn dân tham gia đấu tranh phòng chống ma túy. Cùng với vai trò tham mưu tích cực của lực lượng công an trong việc triển khai thực hiện các biện pháp nghiệp vụ trong phòng, chống ma tuý; các hoạt động liên tịch giữa công an với Mặt trận và các đoàn thể được tăng cường, nhất là phối hợp mở các đợt cao điểm phát động quần chúng đấu tranh tố giác tội phạm và người nghiện ma tuý nên công tác đấu tranh phòng chống ma túy đạt nhiều kết quả.
Qua 5 năm, đã triệt phá và truy tố 7 vụ, 10 bị can buôn bán ma túy, cần sa; lập danh sách theo dõi, quản lý 21 đối tượng có liên quan đến việc trồng cây cần sa và sử dụng các chất ma tuý; phát hiện 12 trường hợp trồng cây cần sa, đã nhổ và tiêu hủy 82,5kg cần sa tươi, đồng thời đưa ra kiểm điểm trước dân 1 trường hợp; trong đó 6 tháng đầu năm 2013, đã lập hồ sơ quản lý 11 đối tượng có liên quan đến ma túy và phát hiện 4 trường hợp sử dụng trái phép chất ma túy, 1 trường hợp trồng cây cần sa và nhổ bỏ 4 kg cây cần sa tươi, xử phạt hành chính 6,5 triệu đồng. Các vụ án liên quan đến ma tuý được xét xử nghiêm minh, đúng pháp luật, với mức án cao nhất là 8 năm tù và thấp nhất 6 tháng tù, góp phần giáo dục răn đe, phòng ngừa tội phạm ma tuý trong cộng đồng.
Quá trình triển khai thực hiện công tác phòng, chống ma túy, các cấp, các ngành có chú ý triển khai các dự án phát triển kinh tế-xã hội ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số như đẩy mạnh việc thực hiện chương trình 135, chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, chương trình phát triển toàn diện dân sinh kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số theo Nghị quyết 04 của Tỉnh ủy (khóa X), sắp xếp ổn định dân di cư tự do, giải quyết đất sản xuất, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, quan tâm đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng...thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cải thiện và nâng cao đời sống người dân, góp phần ngăn chặn và tiến tới chấm dứt việc trồng và tái trồng cây cần sa ở các khu vực này.
Tuy nhiên, tình hình hoạt động của tội phạm ma túy trên địa bàn huyện vẫn còn tiềm ẩn yếu tố phức tạp; đối tượng nghiện ma túy không giảm, tình trạng trồng và tái trồng cây cần sa vẫn còn tái diễn ở một số nơi. Công tác tuyên truyền Luật phòng, chống ma tuý và các văn bản chỉ đạo của cấp trên chưa sâu rộng, chủ yếu tập trung vào các đợt cao điểm và tháng hành động phòng chống ma tuý. Chưa kết hợp có hiệu quả việc lồng ghép thực hiện công tác phòng chống ma tuý với phòng chống mại dâm, phòng chống HIV/AIDS và các phong trào khác. Tổ chức cho các đội tượng nghiện ma túy cai nghiện tại cộng đồng và gia đình hiệu quả còn thấp, chưa chú trọng tạo điều kiện về việc làm nhằm giúp các đối tượng này sớm hòa nhập cộng đồng, ổn định cuộc sống. Nguyên nhân của những khuyết điểm, thiếu sót trên chủ yếu do: một số cấp ủy, chính quyền và thủ trưởng cơ quan, đơn vị, đoàn thể chưa thật sự quan tâm và chỉ đạo đúng mức đối với công tác đấu tranh phòng, chống ma túy; từng lúc, từng nơi còn xem đây là nhiệm vụ của ngành Công an. Công tác phối hợp giữa các lực lượng có liên quan trong công tác đấu tranh, phòng chống ma tuý thiếu chặt chẽ và chưa thật sự đồng bộ.
Do vậy thời gian đến, cả hệ thống chính trị và toàn dân trong huyện phải kiên trì và thực hiện một cách đồng bộ, quyết liệt hơn nữa các giải pháp phòng chống ma túy. Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện có kết quả “chiến lược quốc gia phòng, chống và kiểm soát ma túy đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030” và đề án “xây dựng xã, phường, thị trấn không có tệ nạn ma túy”. Phát huy đúng mức vai trò nòng cốt của cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và cốt cán chính trị trong việc tham gia các hoạt động phòng, chống ma túy. Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục về pháp luật phòng, chống ma túy bằng nội dung, hình thức đa dạng, phong phú, thiết thực, phù hợp với từng đối tượng. Phát huy đúng mức vai trò nồng cốt của Mặt trận, các đoàn thể trong công tác tuyên truyền vận động, đấu tranh tội phạm ma túy; kịp thời phát hiện, nhân rộng các mô hình hiệu quả và biểu dương, khen thưởng gương điển hình tiên tiến trong phòng, chống ma túy. Phát huy vai trò chủ công của lực lượng công an và nâng chất lượng các hoạt động liên tịch giữa công an với Mặt trận, các đoàn thể trong công tác đấu tranh phòng chống tội phạm; làm tốt công tác quản lý, giáo dục, cảm hóa những người sa vào ma túy; tạo điều kiện thuận lợi để số đối tượng này sớm hòa nhập cộng đồng. Phát hiện và xử lý, ngăn chặn kịp thời tình hình trồng cây cần sa; thực hiện nghiêm túc quy định về cai nghiện bắt buộc gắn với tổ chức có kết quả việc cai nghiệm và quản lý đối tượng sa vào ma túy ngay tại gia đình, cộng đồng. Thực hiện đạt kết quả các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội, đặc biệt là chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, tạo sự chuyển đổi bộ mặt nông thôn và nâng cao đời sống nhân dân, góp phần loại trừ tệ nạn ma túy trong xã hội./.
Lê Thương